S.O.S. dla psychiatrii

Kongres Zdrowia Psychicznego to spotkanie ludzi dotkniętych kryzysem psychicznym, ich rodzin oraz przyjaciół, a także specjalistów udzielających im pomocy (psychiatrów, psychologów, psychoterapeutów, pielęgniarek, asystentów zdrowienia, pracowników pomocy społecznej), aktywistów społecznych oraz przedstawicieli świata nauki, kultury i polityki. Takie spotkanie ma miejsce co dwa lata w Warszawie. Służy wymianie doświadczeń, opinii i pomysłów. Pierwszy Kongres odbył się w roku 2017, kilka dni temu zakończył swe obrady trzeci. Uczestnicy KZP, wychodząc z założenia, że zdrowie psychiczne jest podstawowym dobrem osobistym każdego człowieka, szukają sposobów budowania w Polsce systemu przyjaznej i powszechnie dostępnej opieki psychiatrycznej i terapeutycznej. 

Obrady Kongresu kończą się Marszem Żółtej Wstążki. Jest to marsz godnościowy, marsz solidarności z osobami doświadczającymi kryzysu psychicznego i ich bliskimi. Uczestnicy idą ulicami Warszawy, apelując do polityków, aby podjęli działania, które uczynią leczenie psychiatryczne bardziej przyjaznym i dostępnym. W marszu (do tej pory odbyły się dwa, tegorocznego jeszcze nie było) bierze udział coraz większa grupa ludzi. Coraz więcej osób po kryzysie psychicznym decyduje się pokazać swoją twarz. Dodają w ten sposób odwagi tym, którzy wstydzą się tego rodzaju świadectwa. Przyczyniają się też do zmiany społecznego nastawienia wobec podopiecznych instytucji psychiatrycznych.

 Nagłośnienie wydarzeń związanych z KZP w mediach, ma pomóc w uświadomieniu elitom i masom, jak wielkie straty społeczne pociąga za sobą zaniedbywanie reformy polskiej psychiatrii.

Inicjatywa wyszła od profesorów Jacka Wciórki i Andrzeja Cechnickiego. Wsparł ich Marek Balicki. Organizatorami KZP są stowarzyszenia, fundacje i szpitale z Krakowa, Warszawy i Lublina. Organizatorzy powołują się na dramatyczny stan zdrowotnej opieki psychiatrycznej w Polsce (m.in. brak łóżek na oddziałach, fatalne warunki lokalowe, wielomiesięczny czas oczekiwania na wizytę u psychiatry), szczególnie  tej adresowanej do dzieci i młodzieży. Rozpoczęta w roku 2020 reforma nieco poprawiła sytuację, ale 33 nowopowstałe centra zdrowia psychicznego objęły opieką zaledwie 12% mieszkańców Polski.

Pomimo tego, że w obradach KZP uczestniczą sławy polskiej psychiatrii, nikt nie używa tu tytułów naukowych. Każdy głos jest tak samo istotny. Szczególną rolę odgrywają eksperci doświadczenia, którzy opowiadają zebranym o swoich przeżyciach.

Uczniowie SOS-u, w znaczącej większości, również są ekspertami doświadczenia. Szukają u sosowych specjalistów wsparcia w sytuacjach kryzysowych. Uczęszczając na zajęcia szkolne w kameralnych grupach klasowych i przebywając w hostelu, wracają do równowagi po pobytach na oddziałach psychiatrycznych. Postanowili więc włączyć się w działania KZP. Wspomogła ich niestrudzona animatorka działań pomocowych, s. Viola Zając RSCJ. Powstała inicjatywa „S.O.S. dla psychiatrii”.  W swoim manifeście ideowym młodzi napisali: „Naszym celem jest szerzenie świadomości na temat chorób psychicznych na skalę krajową oraz rozpowszechnianie wiedzy i tolerancji względem nich, które niestety w naszym kraju są na niskim poziomie, zaś ludzie dotknięci nimi spotykają się z odrzuceniem i dyskryminacją przez społeczeństwo. Pragniemy również apelować o większe fundusze na rzecz środowisk psychiatrycznych które są znacząco niedofinansowane, co nie odpowiada rosnącym wymaganiom i popytowi na tego typu pomoc. Aktualnie współpracujemy z fundacją eF kropka”.

Podczas obrad II KZP (2019) pracownicy i uczniowie SOS-u, w charakterystycznych żółtych koszulkach, byli „widzialni”. Służyli pomocą uczestnikom Kongresu, wypowiadali się dla mediów, podczas marszu nieśli transparenty i „dawali swój głos”. 

W czasach pandemii ta aktywność uległa pewnej redukcji. III KZP (2021) wsparli (wspólnie z siostrą Violą) przede wszystkim absolwenci. Jest to dowód na to, że SOS jest wspólnotą więcej niż jednego pokolenia. 

W temacie „S.O.S. dla psychiatrii” wiele jest jeszcze do zrobienia. SOS-ersie, czekamy na Ciebie, nieważne czy masz lat 16 czy 56!

Fotografie pochodzą z profilu fb "S.O.S. dla psychiatrii".